Prawo spadkowe jest dziedziną prawa, która zajmuje się regulowaniem zasad przekazywania majątku po śmierci. Dziedziczenie może odbywać się na podstawie testamentu lub na zasadach ogólnych. Sprawdź, jak przebiega dziedziczenie ustawowe i czy pomoc prawnika od spraw spadkowych jest w tym przypadku niezbędna
W jakich sytuacjach następuje dziedziczenie ustawowe?
Dziedziczenie na podstawie przepisów ogólnych ma miejsce w sytuacji, kiedy zmarły nie pozostawił po sobie testamentu. W takim przypadku jego majątek zostanie podzielony na drodze dziedziczenia ustawowego – a zatem zgodnie z ustalonymi przez ustawodawcę przepisami. Kodeks cywilny w szczegółowy sposób określa, kto dokładnie dziedziczy majątek po zmarłym i jaką część majątku otrzymuje.
Nie oznacza to jednak, że sprawy, w przypadku których ma miejsce dziedziczenie ustawowe, nie są skomplikowane. Wręcz przeciwnie – mogą one budzić wiele wątpliwości u spadkobierców. Bardzo często zdarzają się sytuacje, kiedy to spadkobiercy nie zgadzają się z tym, w jaki sposób podzielony został spadek. Wątpliwości mogą dotyczyć również ewentualnych długów, których osoba zmarła nie zdążyła spłacić, oraz formalności związanych z dziedziczeniem. Biorąc pod uwagę fakt, że to trudny czas dla wielu osób, ponieważ niedawno odeszła bliska osoba, nie dziwi to, że sprawom o dziedziczenie towarzyszą bardzo silne emocje.
Jak dzielony jest spadek w przypadku dziedziczenia ustawowego?
Podział spadku w przypadku dziedziczenia ustawowego odbywa się na podstawie określonej kolejności powołania spadkobierców. W pierwszej kolejności dziedziczą dzieci zmarłego oraz jego małżonek. Spadek dzielony jest pomiędzy nich w równych częściach. Małżonek jednak nie może otrzymać mniej niż jedna czwarta całego spadku, niezależnie od liczby dzieci. Jeśli dziecko spadkodawcy nie żyje, udział w jego spadku przejmują jego dzieci.
Nieco inaczej wygląda to w sytuacji, gdy zmarły nie pozostawił dzieci. W takim przypadku spadek przechodzi na jego rodziców, a także na rodzeństwo i ich zstępnych. Rodzice dzielą spadek po połowie, chyba że jedno z nich nie żyje – wówczas część tego rodzica przechodzi na rodzeństwo zmarłego.
W przypadku braku dzieci, rodziców, rodzeństwa oraz ich zstępnych, spadek przypada dziadkom zmarłego. Nie da się jednak ukryć, że jest to sytuacja, która występuje bardzo rzadko. Jeśli i oni nie żyją, dziedziczenie następuje na rzecz dalszych krewnych, takich jak wujowie, ciotki lub ich zstępni.
A co dzieje się w sytuacji, gdy brak jest jakichkolwiek spadkobierców ustawowych? Majątek przechodzi na rzecz gminy ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego lub na Skarb Państwa, ale takie sytuacje mają miejsce bardzo rzadko.
Kiedy warto skorzystać z pomocy prawnika od spraw spadkowych?
Jak widać, prawo w jasny sposób reguluje, jak przebiega dziedziczenie ustawowe. Trzeba jednak mieć świadomość, że prawo spadkowe to dziedzina wymagająca znajomości licznych przepisów oraz procedur. W wielu przypadkach samodzielne przeprowadzenie sprawy spadkowej może być trudne. Co więcej, przyjęcie spadku wiąże się z pewnymi formalnościami, których trzeba dopilnować. Mowa tu między innymi o stwierdzeniu nabycia spadku czy o przeprowadzeniu działu spadku.
Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, kiedy w danym przypadku jest wielu spadkobierców lub gdy nie mogą oni dojść do porozumienia. Zdarzają się także sytuacje, kiedy jeden ze spadkobierców decyduje się na odrzucenie spadku lub przyjęciem go z dobrodziejstwem inwentarza. Pomoc prawnika od spraw spadkowych może więc okazać się niezbędna też w przypadku dziedziczenia ustawowego – tym bardziej że silne emocje wywołane są nie najczęściej nie przez sam spadek, a przez śmierć bliskiej osoby.
Wsparcie merytoryczne podczas tworzenia niniejszego artykułu zapewniła Kancelaria Słupińska-Strysik.
Artykuł sponsorowany